20 jul 2021
Kankerpatiënten komen bij de medisch specialist, maar er zijn ook deskundigen die je nooit ziet. Denk aan de patholoog en - misschien nog minder voor de hand liggend - de apotheker. Ook zij doen veel onderzoek. Het kan handig zijn om iets te weten over nieuwe ontwikkelingen op dat vakgebied, zodat je die onderwerpen kunt bespreken met je behandelend arts als het revelant is.
Tot voor kort had ik nooit gehoord van Therapeutic Drug Monitoring (TDM), todat ik voor de patiëntenvereniging in contact kwam met een ziekenhuisapotheker die hier onderzoek naar heeft gedaan. TDM houdt in dat je de juiste dosering vaststelt voor de juiste persoon. Dat gebeurt aan de hand van het meten van je bloedspiegel, zodat de arts kan zien hoeveel van het medicijn in je bloed komt. Op basis daarvan kan de apotheker een goed advies geven aan mensen die teveel of te weinig krijgen. Want als je te weinig medicijn in je bloed hebt, is het geneesmiddel minder effectief (onderdosering). En als het teveel is, kun je eerder last krijgen van (meer) bijwerkingen, waardoor je moet stoppen (overdosering). Vooral bij doelgerichte medicatie kan de dosering nauw luisteren, omdat de manier waarop het lichaam de medicatie in het lichaam opneemt, distribueert en verwijdert per persoon kan verschillen. Standaarddoseringen kunnen in dat geval niet altijd even goed uitpakken, en dan kan TDM uitkomst bieden.
Een ander vakgebied waarin veel gebeurt, is pathologie. Er komen steeds meer tests om te bepalen welk soort kanker je hebt, en hoe deze het best kan worden behandeld. Uitgebreid DNA-onderzoek (WGS) is daarvan een voorbeeld. De Tweede Kamer nam onlangs een motie aan om deze test onder bepaalde voorwaarden te vergoeden. Maar de techniek staat niet stil. Er zijn meer tests om nauwkeuriger te bepalen of je bijvoorbeeld een bepaald medicijn goed zal reageren. Onlangs beoordeelde ik een subsidieaanvraag van een test om een bepaalde genetische afwijking bij vrouwen met eierstokkanker op te sporen (HRD). Vrouwen met zo'n HRD-status zullen beter reageren op een doelgericht medicijn dan vrouwen die deze afwijking niet hebben.
Verandert er iets aan je gezondheid? Blijf dus altijd vragen, en denk aan die artsen en specialisten die je nooit ziiet.