19 jan 2021
Voordat je wordt behandeld met een nieuw kankermedicijn, is er heel wat aan vooraf gegaan. Wetenschappelijk onderzoek, een check door toezichthouder Europees Medicijn Agentschap (EMA), goedkeuring van de Europese Commissie en vervolgens een traject over de bekostiging uit het basispakket door Zorginstituut Nederland. Daarna vinden vaak nog prijsonderhandelingen plaats tussen het ministerie van VWS en de fabrikant. Je voelt 'm al aankomen. Voor dure kankermedicijnen kan zo'n traject jaren duren. Maar dat gaat veranderen. Sinds kort hebben specialisten, fabrikanten en zorgverzekeraars nieuwe afspraken gemaakt voor dure kankermedicijnen.
Het gaat om nieuwe kankermedicijnen die zich specifiek richten op kankercellen. Deze precisiemedicijnen zijn vaak duur en voor een beperkte groep patiënten bedoeld, omdat ze werken op DNA-niveau. Met andere woorden: je moet er een bepaalde mutatie voor hebben. Hiervoor moet een moleculair onderzoek worden verricht. Dat wordt niet altijd standaard gedaan, omdat zo'n onderzoek duurder is dan gewoon pathologisch onderzoek. Bovendien zagen artsen er wel eens vanaf omdat er toch geen medicijnen beschikbaar waren. En dan heb je niks aan zo'n moleculair onderzoek. Met de nieuwe afspraken, komen medicijnen een halfjaar tot een jaar eerder beschikbaar, en kan zo'n moleculair onderzoek wél wat uitmaken.
Vijf ziekenhuizen hebben zich aangesloten bij dit zogenoemde Drug Access Protocol: Antoni van Leeuwenhoekziekenhuis, Erasmus MC (Rotterdam), Maastricht UMC, Radboudumc (Nijmegen) en UMC Groningen. Er zijn op dit moment afspraken gemaakt voor het middel Cemiblimab (plaveicelcarcinoom). Meer medicijnen volgen.
Zelf de vinger aan de pols houden
Wat kun je nu doen als patiënt om hiervan niks te missen? Als je arts denkt dat je voor een medicijn in aanmerking komt dat valt onder deze nieuwe afspraken, wordt je doorverwezen naar een van de deelnemende ziekenhuizen. Je kunt natuurlijk zelf ook vragen welke medicijnen er in de toekomst beschikbaar komen. Op horizonscangeneesmiddelen.nl van Zorginstituut Nederland kun je nieuwe ontwikkelingen volgen. Je kunt onder meer zien of het middel in Europa al is goedgekeurd en wat de stand van zaken is over de bekostiging in het basispakket.